आंगणेवाडी जत्रा हा महाराष्ट्रातील, विशेषतः कोकणातील सर्वात लोकप्रिय धार्मिक उत्सवांपैकी एक आहे. सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील मालवणमधील आंगणेवाडी या रमणीय गावात आयोजित केला जाणारा हा वार्षिक उत्सव ग्रामदेवता म्हणून पूजनीय असलेल्या भराडी देवीला समर्पित आहे. “आंगणेवाडी जत्रा २०२५” हा एक भव्य उत्सव आहे, ज्यामध्ये हजारो भाविक आणि पर्यटक आध्यात्मिक आणि सांस्कृतिक कार्यक्रम पाहण्यासाठी येतात. देवीचे दर्शन घेऊन आशीर्वाद प्राप्त करण्यासाठी आवर्जून येतात.
आंगणेवाडी जत्रा २०२५
स्थानिक रीतिरिवाजांवर आधारित मंदिर अधिकाऱ्यांनी पारंपारिकपणे हा उत्सव जाहीर केला आहे. २०२५ साठी, आंगणेवाडी जत्रा २२ फेब्रुवारी २०२५ रोजी होणार आहे. असं समस्त आंगणे परिवार आणि ग्रामस्थ यांच्या कडून विविध माध्यमानुसार जाहीर झालेले आहेच.
आंगणेवाडी जत्रेचे महत्त्व
आंगणेवाडी जत्रा अद्वितीय आहे कारण तीची दरवर्षी निश्चित तारीख ठरलेली नाही. मंदिर अधिकाऱ्यांकडून, आंगणे परिवार तसेच स्थानिक रीतिरिवाज आणि परंपरांनुसार या उत्सवाची घोषणा केली जाते. भराडी देवीला कौल लावून झाल्यानंतर यात्रेची तारीख निश्चित केली जाते. जत्रा हा दैवी आवाहनाचा क्षण मानला जातो आणि असे म्हटले जाते की एकदा तारीख जाहीर झाली की, संपूर्ण गाव धार्मिक उत्साहात बुडाले जाते, ज्यामुळे भव्य कार्यक्रम सुरळीत पार पडतो.
देवी भराडी देवीला एक शक्तिशाली देवता मानले जाते, जी तिच्या भक्तांच्या इच्छा पूर्ण करण्यासाठी ओळखली जाते. असे मानले जाते की जो कोणी जत्रेदरम्यान शुद्ध अंतःकरणाने प्रार्थना करतो त्याला समृद्धी आणि कल्याण मिळते. नवसाला पावणारी आंगणेवाडीची देवी आई भराडी च्या या उत्सवात संपूर्ण महाराष्ट्र, गोवा, कर्नाटक आणि भारतातील इतर भागांतून तसेच देश परदेशातून देखील भाविक आशीर्वाद घेण्यासाठी येतात.
आंगणेवाडी जत्रा २०२५ ची तयारी
आंगणेवाडी जत्रा २०२५ ची तयारी महिने आधीच सुरू होते. मंदिर अधिकाऱ्यांसह ग्रामस्थ भाविकांच्या गर्दीसाठी अर्थात नियंत्रणासाठी व त्यानुसार व्यवस्था करण्यासाठी अथक परिश्रम करतात. मंदिर परिसर आणि आजूबाजूचा परिसर फुले, दिवे आणि पारंपारिक आकृतिबंधांनी सजवला जातो, ज्यामुळे उत्सवाचे वातावरण निर्माण होते.
या तयारीतील एक मुख्य आकर्षण म्हणजे एका भव्य तात्पुरत्या जत्रेचे बांधकाम, जिथे पारंपारिक मिठाई, हस्तकला, खेळणी, धार्मिक वस्तू आणि स्थानिक कोकणी पदार्थ विकणारे स्टॉल उभारले जातात. खाद्यपदार्थांचे स्टॉल स्वादिष्ट मालवणी पाककृती देतात, ज्यामुळे पर्यटकांना या प्रदेशाच्या पाककृती वारशाचा खरा आस्वाद मिळतो.
विधी आणि उत्सव
आंगणेवाडी जत्रा २०२५ चा मुख्य कार्यक्रम देवी भराडी देवीच्या पवित्र पालखी मिरवणुकी ने सुरू होईल. मूर्ती फुले, दागिने आणि रेशमी पोशाखांनी सुंदरपणे सजवली आहे आणि गावातून भव्य मिरवणूक काढली जाते. संपूर्ण मिरवणुकीत पारंपारिक ढोल-ताशा (ढोल), लेझीम सादरीकरण आणि उत्साही भाविक प्रार्थना आणि भजन गात असतात.
या उत्सवातील सर्वात महत्त्वाच्या विधींपैकी एक म्हणजे नवस सोहळा, जिथे भाविक देवीला त्यांच्या इच्छा आणि नवस व्यक्त करतात. अनेकांचा असा विश्वास आहे की त्यांच्या प्रार्थनांचे उत्तर मिळते, ज्यामुळे दरवर्षी श्रद्धा आणि भक्ती वाढते.
सांस्कृतिक कार्यक्रम, लोकनृत्य आणि भक्ती संगीत मैफिली उत्सवाच्या उत्साहात भर घालतात. महाराष्ट्राच्या विविध भागातील कलाकार आणि कलाकार नृत्य, नाटक आणि संगीताद्वारे प्रदेशाच्या चैतन्यशील संस्कृतीचे दर्शन घडवतात.
सुरक्षा आणि गर्दी व्यवस्थापन
उपस्थितांची मोठी संख्या पाहता, स्थानिक अधिकारी आणि मंदिर समित्या उत्सवाची सुरक्षितता आणि सुरळीत पार पाडण्यासाठी विशेष खबरदारी घेतात. भाविकांना मदत करण्यासाठी संपूर्ण गावात सुरक्षा कर्मचारी, वैद्यकीय मदत केंद्रे आणि स्वयंसेवक तैनात केले जातात. पर्यटकांना सामावून घेण्यासाठी अतिरिक्त बसेस आणि पार्किंग सुविधांसह विशेष वाहतूक व्यवस्था देखील केली जाते.
पर्यटन आणि आर्थिक वाढ
आंगणेवाडी जत्रा २०२५ ही केवळ एक धार्मिक मेळावाच नाही तर स्थानिक व्यवसायांनाही मोठी चालना देईल. भाविकांच्या गर्दीमुळे स्थानिक दुकानदार, हॉटेल व्यावसायिक आणि वाहतूक सेवांना फायदा होतो, ज्यामुळे प्रदेशाच्या अर्थव्यवस्थेत हातभार लागतो. पर्यटकांना मालवणचे नैसर्गिक सौंदर्य एक्सप्लोर करण्याची संधी देखील मिळते, जे त्याच्या नितळ समुद्रकिनारे, सिंधुदुर्ग किल्ल्यासारखे ऐतिहासिक किल्ले आणि स्वादिष्ट समुद्री खाद्यपदार्थांसाठी ओळखले जाते.
निष्कर्ष
आंगणेवाडी जत्रा हा केवळ एक उत्सव नाही; तो अढळ श्रद्धा, सामुदायिक बंधन आणि समृद्ध सांस्कृतिक वारशाचे प्रतीक आहे. आंगणेवाडी जत्रा २०२५ हा एक असाधारण कार्यक्रम असल्याचे वचन देतो, जो हजारो भाविकांना भक्ती आणि उत्सवाच्या सामायिक भावनेत एकत्र आणतो. जर तुम्ही अध्यात्म, परंपरा आणि एक चैतन्यशील सांस्कृतिक प्रदर्शन यांचा मिलाफ करणारा अनुभव शोधत असाल, तर हा भव्य उत्सव २०२५ मध्ये अवश्य भेट द्यावा असा कार्यक्रम आहे.
